Historique de la conservation
Mention rognée à la fin du 7
Manuscrit de Gérard d'Abbeville légué à la bibliothèque de la Sorbonne (cf. ex-dono au f. 80v : « Iste liber est collegii pauperum magistrorum studentium Parisius in theologia ex legato magistri Gueroudi de Abbatisvilla precio XXIIII s. » et Delisle,
La même main du XIV
Mentionné dans le registre d'emprunts (éd. J. Vielliard, p. 734).
Une étiquette du XVII
Présentation du contenu
Corpus de cinq œuvres de Boèce connu sous le nom d'
F. 1r-v. Gilbertus Porretanus ep. Pictaviensis, Prologus in opera Boetii (éd. Häring) : « [L]ibros questionum Anicii quos exhortationibus precibusque multorum suscepimus explanandos altissimos rerum … – … adeo consona esse videntur ut non tam nostra inventa quam furta esse credantur ».
F. 2-28v. Anicius Manlius Severinus Boethius, De Trinitate (éd. Moreschini ; éd. Häring), avec commentaire par Gilbert de la Porrée (éd. Häring). Prologue de Gilbert de la Porrée : « Omnium, que rebus percipiendis suppeditant rationum, alie communes sunt multorum generum, alie proprie aliquorum … – … Unde recte intelligi potest prenominatos hereticos, ex eo quod naturalium proprias rationes theologicis communicaverunt, esse deceptos » (2r-v) ; – texte de Boèce (3v-29r) : « Investigatam diutissime questionem, quantum nostrae mentis igniculum lux divina dignata est … – … Quod si ultra se humanitas nequivit ascendere, quantum imbecillitas subtrahit vota supplebunt » et commentaire (2v-28v) : « Investigatam. Premittit prologum in quo, quamvis de quo locuturus est obscurum sit et plurimis ad cognoscendum difficillimis rebus implicitum … – … imbecillitas perfectioni operis subtrahit tantum incomprehensibilibus semper herentis voluntatis vota supplebunt ».
F. 28v-33v. Anicius Manlius Severinus Boethius, [De praedicatione] « Incipit liber secundus » (parfois intitulé Utrum pater d'après l'incipit, considéré par Häring comme le second livre du De Trinitate) avec commentaire par Gilbert de la Porrée. Prologue de Gilbert de la Porrée (28v-29r) : « Ex illius de qua Simacho Boethius scripserat questionis investigatione, satis manifestum erat predicamenta naturalium … – … circa finem illam, que secundum genus est, quam numeralis ex necessitate sequitur, commemoratur » ; – texte de Boèce (29r-34r) : « Quero an pater et filius ac spiritus sanctus de divinitate substantialiter predicentur … – … Aut si aliqua re forte diversus est, diligentius intuere que dicta sunt. Et fidem si poteris rationemquem conjuge » et commentaire (29r-34r) : « Igitur tanquam in sophistarum scena vere dubiis indubius ipse sese conformans ait … – … deinde ex ratione assensio fidei comparetur ».
F. 34-46. Anicius Manlius Severinus Boethius, De ebdomadibus, avec commentaire par Gilbert de la Porrée. Prologue de Gilbert de la Porrée (34r-v) : « Quod grece philosophia, latine amor sapientie dicitur. Cujus quidem tota species philosophis id est amatoribus sapientie placet … – … hoc est conceptionis, dignitatem intelligentiam ejus admisit » ; – texte de Boèce (34v-46r) : « Postulas ut ex ebdomadibus nostris ejus questionis obscuritatem que continet modum quo substantie in eo quod sunt bone … – … Amplius bonum quidem generale est, justum vero speciale, nec species descendit in omnia. Idcirco alia quidem justa, alia aliud, omnia bona » et commentaire (34v-46r) : « Postulas etc. Quid Johannes petat diaconus et quid se facturum super hoc … – … omnia vero secundum harum specierum genus sunt bona ».
F. 46-78. Anicius Manlius Severinus Boethius, [Liber contra Eutichen et Nestorium] (avec note marginale d'une autre main : « Incipit liber Boetii de duabus naturis et una personarum. », f. 47r) ; avec commentaire par Gilbert de la Porrée. Prologue de Gilbert de la Porrée (46r-v) : « Non sum nescius oratores ingeniis acutos, arte peritos, et inter sophistas diu multumque exercitatos … – … Sed elegantia puri apertique sermonis rem tractat » ; – texte de Boèce (47r-78r) : « Epistula Boetii Severini ad Johannem diaconum, quomodo substantie meo quod sint bone sint cum non sint substantialis, bona sint. Jo. Anxie te quidem diuque sustinui ut de ea que in conventu mota est questione loqueremur … – … credendum est quod illa incommutabilis bonitas atque omnium bonorum causa perscribit » et commentaire (46v-78r) : « Anxie te quidem etc. Premittit prologum in quo scribendi causam modumque declarat. Movet autem attentionem non quia nova aut incredibilia … – Deus qui incommutabiliter bonus est, et omnium bonorum causa incommutabili proposito suae voluntatis perscribit. Severini Boetii de Trinitate liber explicit ».
F. 78v. Anicius Manlius Severinus Boethius, De fide catholica (éd. Moreschini, avec variantes), sans commentaire : « Christianam fidem novi ac Veteris pandit auctoritas ; et quamvis nomen ipsum Christi vetus se continuerit instrumentum … – … ut ex jusso paratos (sic) angelico numero superna illa civitas impleatur, ubi rex est virginis Filius eritque gaudium sempiternum, delectationibus (sic), opus, laus perpetua creatoris ».
Fichier Avril
Consulter la fiche numérisée (Latin 16341)
Le fichier Avril a été constitué entre 1968 et les années 1990 par François Avril, conservateur au département des Manuscrits, à partir d’un examen systématique des manuscrits des fonds latin, français (et partiellement N.A.F.) et italiens, dans la perspective de l’élaboration d’un catalogue scientifique des manuscrits enluminés de la BnF. Cette documentation de travail est tenue à jour et complétée jusqu'en 2003.
Bibliographie
Léopold DELISLE,
Alfred FRANKLIN,
Jeanne VIELLIARD (dir.),
Nikolaus M. HÄRING,
Boèce,
Dépouillement bibliographique
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Informations sur le traitement
Notice rédigée par Alexandre Tur, encodée en EAD par Christina Rammler (mars 2019).
Documents de substitution
Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 27014. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 316.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution.