Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document original.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution.
Historique de la conservation
Ce manuscrit a vraisemblablement été offert et a appartenu, comme le manuscrit Latin 6069F, a Francesco I Carrara auquel il est dédié : "Compendii quorumdam illustrium virorum ad inclitum insignis glorie ducem Franciscum de Cararia, Patavi dominum, post celeberrimi Francisci Petrarce obitum, Lombardi a Serico explicit supplementum. M°CCCLXXX, die VIII decembris. Rure" (f. 27v). Il aurait alors fait partie de la saisie en 1388 de la bibliothèque de Francesco Carrara par Jean-Galéas Visconti.
Ce manuscrit est présent dans les inventaires de la bibliothèque des Visconti-Sforza dès 1426 (A 389), puis en 1459 (B 713), voir E. Pellegrin, p. 161. Il est également présent dans l'inventaire de 1488 (D 410) et dans celui de 1490 (E 733), voir M.G. Albertini Ottolenghi, p. 84 et 217.
Saisi par Louis XII en 1499, il n'est pourtant pas présent dans l'inventaire de la librairie royale de Blois en 1518, ce qui invite à penser qu'il a été prélevé par François Ier pour sa bibliothèque personnelle (v. 1515-1518). Il figure ensuite dans l'inventaire de la bibliothèque royale à la fin du XVIe siècle (Omont, n°488).
Présentation du contenu
f. 1 : "Francisci Petrarce poete laureati quorumdam virorum illustrium ad inclitum dominum Patavinum insignis glorie ducem Franciscum de Cararia breve compendium".
L'oeuvre de Pétrarque s'achève au f. 9 : "...a sua intentione divertere. Fabricius Licinius explicit. Cum ad hoc opusculum intentus hactenus scripsisset ipse vates celebrerrimus Petrarca obiit rediturus ad astra. Hujus compendii pars celeberimi Petrarce explicit."
Elle se poursuit par la continuation de Lombardo della Seta : f. 9v-27v : " Ejusdem compendii post celebrerrimi vatis Francisci Petrarce obitum ad illustrem insignis glorie ducem franciscum de Cararia Patavi dominum. Lombardi a Serico supplementum. Ejusdem Lombardi a Serico prohemium incipit. Sentio quam grande opus..-... melior Traiano assidue sit conclamatum. Uplius Trayanus explicit. Vale diu felix, patrie parens inclite dux Patavi, innate clementie tue tuorumque memor. Compendii quorumdam illustrium virorum ad inclitum insignis glorie ducem Franciscum de Cararia Patavi dominum celebrerrimi Francisci Petrarce obitum. Lombardi a Serico explicit supplementum. M. CCCLXXX die VIIII decembris. Rure."
Fichier Avril
Consulter la fiche numérisée (manuscrits d'origine italienne, VIIIe-XVe siècles : Latin 6069G)
Le fichier Avril a été constitué entre 1968 et les années 1990 par François Avril, conservateur au département des Manuscrits, à partir d’un examen systématique des manuscrits des fonds latin, français (et partiellement N.A.F.) et italiens, dans la perspective de l’élaboration d’un catalogue scientifique des manuscrits enluminés de la BnF. Cette documentation de travail est tenue à jour et complétée jusqu'en 2003.
Bibliographie
1891
P. DE NOLHAC, "Le
1955
Élisabeth PELLEGRIN,
1958
1961
E. PELLEGRIN, "Les manuscrits de Petrarque dans les bibliothèques de France”, dans
1962
G.L. MELLINI, "Disegni di Altichiero e della sua scuola", dans
G. FIOCCO, "Une minitatura di Altichiero", dans
1965
G.L. MELLINI,
1971
C. HUTER, "The Novella Master : A Paduan Illuminator around 1403", dans
1974
G.L. MELLINI, "Considerazioni su probabili rapporti tra Altichiero e Petrarca", dans
1969
Élisabeth PELLEGRIN,
1975
R. ZUCCHI, "Ottonello Descalzi e la fortuna del "De viris Illustribus"", dans
1984
F. AVRIL,
1985
G. MARIANI CANOVA, "La miniatura a Padova nella prima meta del quattrocento : bilancio di un esperienza illustrativa ", dans
1991
M. G. ALBERTINI OTTOLENGHI, " La biblioteca dei Visconti e degli Sforza : gli inventari del 1488 e del 1490 ", Studi Petrarcheschi, VIII (1991), pp. 1-238, inventorié p. 84 (notice).
Michele FEO,
1992
D. BENATI,
1993
J. B. TRAPP, « The Iconography of Petrarch in the Age of Humanism »,
1994
G. MARIANI CANOVA, "La Miniatura padovana nel periodo Carrarese", dans
1995
A. CASTAGNETTI et G.M. VARANINI,
1996
Giuseppe BILLANOVICH,
1999
G. MARIANI CANOVA,
2003
J.B. TRAPP,
2004
2005
G. MARIANI CANOVA, « La miniatura del Trecento in Veneto », in
2006
Petrarca e il suo tempo : [mostra, Padova, 8 maggio - 31 luglio 2004, cura del catalogo Gilda P. Mantovani ; autori dei saggi Armando Balduino, Milano : Skira, impr. 2006, catalogue IV.8, p. 411-413
2008
De viris illustribus. Adam-Hercules / Francesco Petrarca ; a cura di Caterina Malta, Messina : Università degli studi di Messina, Centro interdipartimentale di studi umanistici, 2008, p. CCXXXIII et CCXXXVIII.
2012
Manuscrits enluminés d'origine italienne. 3, XIVe siècle. II, Émilie-Vénétie, dir. François Avril et Marie-Thérèse Gousset, Paris : Bibliothèque nationale de France, impr. 2012, p. 129-130 notice 67.
Bibliographie
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Documents de substitution
Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 12455. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 117921.
Informations sur le traitement
Notice rédigée par Amandine Postec (avril 2015).