Conditions d'accès
Communication exceptionnelle, soumise à l’autorisation du directeur du département, sur demande motivée.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document original.
Historique de la conservation
Ce manuscrit a été réalisé pour Francesco I da Carrara, seigneur de Padoue, dont les armes ont été grattées et remplacées dans l'écu figurant sur le bas du décor du premier feuillet. Au f. 142v, le copiste a choisi d'honorer ce dédicataire par un tableau reprenant l'ensemble des lettres de son nom (cf. supra).
Lors de la défaite de Francesco Carrara, ce manuscrit est confisqué en 1388 par Jean-Galéas Visconti qui y fait ajouter ses armes au f. 1 à la place de celles du seigneur de Padoue. L'ouvrage fait ainsi partie de la librairie des ducs de Milan. Il est présent dans les inventaires de la bibliothèque des Visconti-Sforza dès 1426 (A 170), puis en 1459 (B 708), cf. E. Pellegrin. Il est également présent dans l'inventaire de 1488 (D 399) et dans celui de 1490 (E 651), cf. M.G. Albertini Ottolenghi.
Saisi par Louis XII en 1499, il figure dans les inventaires de la librairie royale de Blois de 1518 (Omont, n°834) et de 1544 (Omont, n°647). Voir la mention sur la garde : "Tabula historiae septima in pariete versus hostium IIII".
Présentation du contenu
F. 1-142. Franciscus Petrarcha, Epitome virorum illustrium. "Francisci Petrarce poete laureati quorumdam clarissimorum heroum ad generosissimum Patavi dominum inclite prestati[e?] Franciscum de Cararia epithoma. Ejusdem epithomatis prohemium incipit. Illustres quosdam viros quos excellenti gloria...-... nec Deo nec hominibus placuisse. / Gaius Julius Cesar explicit. / His gestis Cesaris cum instaret obiit ipse vates celeberimus Franciscus Petrarca millesimo trecentesimo septuagesimo quarto decimo non julii Arquade./ Francisci Petrarce poete laureati explicit ad inclitum Franciscum de Cararia Patavi dominum."
F. 143-195v. Lombardo della Seta, Supplementum. "Ejusdem Epithomatis post celeberimi vatis Francisci Petrarce obitum Lombardi a Serico supplementum, ad inclitum Franciscum de Cararia Patavi dominum. Ejusdem supplementi Lombardi a Serico prohemium. Errare haud profecto videtur qui dixerit facta hominum...-...quia examine celestibus meritis traditur compensanda. / Ulpius Trayanus explicit. / Hoc opus expletum, quod invidia carere queror, suscipe, clementissime Patavi ductor, et vive diu felix et vale, gentibus decus insigne./ Transcriptus propria manu et expletus millesimo trecentesimo septuagesimo nono die vigesimo quinto Januarii / Lombardi a Serico, quorumdam clarissimorum heroum ad inclitum Franciscum de Cararia Patavi dominum post Francisci Petrarce poete laureati obitum explicit Supplementum."
Fichier Avril
Consulter la fiche numérisée (manuscrits d'origine italienne, VIIIe-XVe siècles : Latin 6069F)
Le fichier Avril a été constitué entre 1968 et les années 1990 par François Avril, conservateur au département des Manuscrits, à partir d’un examen systématique des manuscrits des fonds latin, français (et partiellement N.A.F.) et italiens, dans la perspective de l’élaboration d’un catalogue scientifique des manuscrits enluminés de la BnF. Cette documentation de travail est tenue à jour et complétée jusqu'en 2003.
Bibliographie
1962
1966
Elisabeth PELLEGRIN,
1975
1984
1991
M. G. ALBERTINI OTTOLENGHI, " La biblioteca dei Visconti e degli Sforza : gli inventari del 1488 e del 1490 ", Studi Petrarcheschi, VIII (1991), pp. 1-238, inventorié p. 82 (notice)
Michele FEO,
1993
J. B. TRAPP, « The Iconography of Petrarch in the Age of Humanism »,
1995
Remigio SABBADINI,
1996
Giuseppe BILLANOVICH,
1999
Boccaccio visualizzato : narrare per parole e per immagini fra Medioevo e Rinascimento. A cura di Vittorio Branca, Torino, G. Einaudi, 1999, 3 vol., cité t. II, pp. 4, 7, 79, 189, 244.
Marcello CIRRUTO, « Triumphi, ovvero itinerari di codici figurati tra Petrarca e Boccaccio »,
2000
G. CREVATIN, « Fu vera gloria ?. La
2001
J.B. TRAPP, « Petrarch's Laura : The Portraiture of an Imaginery belowed »,
J-B. TRAPP, « Illustrated Manuscripts of Petrach's De
Edouard JEAUNEAU, «
2003
J.B. TRAPP,
Giuliana CREVATIN,
Giordana MARIANI CANOVA, « Ritratti padovani del Petrarca »,
2004
Federica SANTIROSI,
Laura RAFE,
2005
P. L. MULAS, « La miniatura in Lombardia », in
G. MARIANI CANOVA, « La miniatura del Trecento in Veneto », in
2006
Inès VILLELA-PETIT, « Propositions pour Jean d'Arbois », in
2008
Lilian ARMSTRONG, « Triumphal Processions in Italian Renaissance Book Illumination, and Further Sources for Andrea Mantegna's Triumphs of Caesar », in
Caterina MALTA,
2012
François AVRIL & Marie-Thérèse GOUSSET,
Marie JACOB,
2014
Giordana MARIANI CANOVA et Alessandra PERRICCIOLO SAGGESE (éds.),
Bibliographie
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Documents de substitution
Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 2589. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 19457.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution : R 19457.
Informations sur le traitement
Notice rédigée par Amandine Postec (novembre 2017).
Dépouillement bibliographique
Ce dépouillement bibliographique est réalisé de façon systématique à partir des publications acquises par le département des Manuscrits. Il est issu de chargements périodiques (dernier chargement : février 2021).
2014
Lino LEONARDI, Nicola MORATO et Claudio LAGOMARSINI, « Immagini di un testimone scomparso il manoscritto Rothschild (X) del Guiron le Courtois », dans
2019
Giulia Guerini, "