Département des Manuscrits > Latin > Latin > Latin 8823-11503 [Nouveau fonds latin] > Latin 8823-8921

Latin 8913 -8914

Cote : Latin 8913  Réserver
Papyrus.15 ff. + fragment restitué (14bis).300 × 280/140 mm., montés sur des ff. de papier brunâtre, 390 × 435 mm.Reliure maroquin rouge à double encadrement de filets dorés sur les plats, train confié à Bradel le 15 juin 1842; cf. B. n. F., ms. Archives Modernes 619. Titre «S. AVITI EPISCOPI FRAGMENTA» et chiffre R F [sic] dorés au dos.

Documents de substitution

Il existe une version numérisée de ce document.

Numérisation effectuée à partir d'un document original.

Voir le document numérisé
vignette simple

Documents de substitution

Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 2598. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 22881.

Documents de substitution

Il existe une version numérisée de ce document.

Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution : R 22881.

Voir le document numérisé
vignette simple

Historique de la conservation

Le fragment restitué 14bis du ms. Latin 8913 se trouvait à la fin du XVIIIe s. entre les mains du comte Anne-Claude-Philippe de Caylus, qui venait de rédiger sa Dissertation sur le papyrus, Paris, 1758. D'après une mention manuscrite sur un papillon de papier accompagnant le fragment de papyrus, il le donna à une date inconnue à un membre de la famille de Jussieu, sans doute Bernard (1699-1777), qui avait collaboré à la rédaction de ce mémoire. Conservé au château de Venteuil (Seine-et-Marne), propriété de la famille de Jussieu et prêté pour l'exposition La Reine Bathilde et son temps, exposition mérovingienne, Chelles, Musée Alfred Bonn, 1961, ce document a par la suite été déposé au musée de l'abbaye de Notre-Dame de Jouarre, puis rendu à la Bibliothèque nationale de France le 7 févr. 1994, selon les dernières volontés de Mme Marguerite Ramond-Gontaud († 20 janv. 1994), veuve de Bernard Ramond-Gontaud (1903-1967), maire de Jouarre et dernier héritier en ligne directe d'Antoine-Laurent de Jussieu; cf. Gasnault, art. cit. Voir planche VI.

Latin 8913, f. 15. Découvert en 1865 par Émile Dambreville, employé au Département des Manuscrits, dans le ms. B.n.F., Latin 11859, contenant un traité sur les oiseaux du botaniste lyonnais Jacques Daléchamps. En 1626, ce ms. a été acheté à Lyon aux héritiers de Guillaume Rouillé, éditeur de Daléchamps, par «de Saint Basile»; cf. ms. cit., f. de garde. Il a fait ensuite partie de la bibliothèque du chancelier Séguier puis de son petit-fils le duc de Coislin, qui l'a légué avec l'ensemble de ses manuscrits à l'abbaye de Saint-Germain-des-Prés. Il est entré à la Bibliothèque nationale en 1796 et a été placé après sa découverte par Dambreville à la fin du ms. 8913; cf. L. Delisle, dans Études paléographiques et historiques sur des papyrus du VIe s., Genève, 1866, 11-21; Idem, Cab. des mss., II, 310 et III, 222-224.

Bibliographie

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Présentation du contenu

ff. 2v-2, 11-11v, 4-4v, 15-15v, 6v-6, 14-14v + fragment restitué 14bis-14bisv, 3v-3, 1-1v, 13-13v + 8914, ff. 29v-29, 8913, ff. 7v-7, 8v-8 + 8914, ff.28-28v, 8913, ff. 5v-5, 12-12v + 8914, ff. 33, 31, 33v, 31v. S. ALCIMUS ECDICIUS AVITUS, ep. Viennensis, Homiliae, avec de nombreuses lacunes dues à la dégradation des marges des feuillets. Homilia XVIII. «[Dicta in re]stauratione baptisterii in civitate sua Vienna. [Terren]orum perturbationes quibus in praefinita...-... conspectibus parea[tis...]», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 126-129; P. L. S., III, 806-808) (8913, 2v-2, 11-11v); — Homilia XIX. «Dicta in dedicatione basilicae Geneva[e] quam hostis inc[enderat]. Novimus et miramur ex evangelica lectione...-... pascatur in parvolis. Finit», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 130-133; P. L. S., III, 808-810) (8913, 4-4v, 15 lig. 1-16); — Homilia XX. «Dicta in dedicatione basilicae quam Maximus episcopus in Janauin[sis] urbis oppido condedit... [A]gentebus nobis viarum cursu gratulationis...-... restetui. Finit» (Peiper, éd. cit., 132-135; P. L. S., III, 810-812) (8913, 15 lig. 17-20-15v, 6v-6 lig. 1-11); — Homilia XXI. «Dicta in basilica sancti Petri quam sanctus episcopus Tarantasiae condidit. Par est decres[cat] facultas virium crescente materia gaudium...-... quam ipse demerso in terram capite r[...]», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 134-139; P. L. S., III, 812-813) (8913, 6 lig. 12-20, 14-14v + fragment restitué, 8913, 3v lig. 1-5); — Homiliae XXII-XXIII. «Dicta in basilica sanctae Mariae [...]. Statueram dilectissimi et quantum arbit[ror]...-... adsiduo mitta[t...]. Finit», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 138-141; P. L. S., III, 813-815) (8913, 3v lig. 6-20-3, lig. 1-13); — Homilia XXIV. «Dicta in dedic[atione superioris basilicae]. Disposueram patientia [taciturnitatis hodiernae neque]...-... poteris proferre, quod superet. Finit», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 140-145; P. L. S., III, 815-818; Ch. Perrat et A. Audin, dans Studi in onore di Aristide Calderini e Roberto Paribeni, II, Milan, 1956, 448-451); cf. Perrat et Audin, ibid., 433-446 (8913, 1 lig. 14-20-1v, 13-13v + 8914, 29v-29, 8913, 7v-7 lig. 1-12); — Homilia XXV. «[Di]cta in basilica sanctorum Acaunensium in innovatione monasteri[i i]psius vel passione martyrum. Praeconium felicis exercitus, in cujus congregatione beatissima ne[mo per]it...-... pro retributione mer[cedis]. Fi[nit]», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 144-147; P. L. S., III, 818-819) (8913, 7 lig. 13-21, 8v-8 lig. 1-7 + 8914, 28-28v); — Homilia XXVI. «Omilia dicta in conversione domni Segistrici L[ugduni] tempore posttridie quam soror ipsius ex arriana herese est recepta... Saepenummero divinitate, quod dilecto suo principi nostro...-... al[ia] desederio [...]», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 146-147; P. L. S., III, 819-820) (8913, 8 lig. 7-21 + 8914, 28v); — Homilia XXVII. «[...] tenente conemur crede...-... dum altaribus inponit [...]», avec lacunes importantes (Peiper, éd. cit., 148-149; P. L. S., III, 820) (8913, 5v-5 lig. 1-6); — Homiliae XXVIII-XXIX. «Dicta in dedicatione [...]. Pertinet ad locum cu[...]...-... etiam in temporaneis non perire», avec lacunes (Peiper, éd. cit., 148-151; P. L. S., III, 820-822) (8913, 5 lig. 7-20, 12-12v); — Homilia XXX «[...] addita nec...-... florea va[...]», avec lacunes importantes (Peiper, éd. cit., 152) (8914, 33, 31, 33v, 31v).

ff. 10v-10, 9-9v. S. ALCIMUS ECDICIUS AVITUS, ep. Viennensis, Epistolae, fragmenta. Epistola VIII. «[...] diu dogmata tenebrarum...-... pulvere miseretis. Explicit», avec importantes lacunes (Peiper, éd. cit., 40-43; P. L. S., III, 803) (10v-10 lig. 1-4); — Epistola IX. «AVITUS episcopus papae Constantinopoletano. Dum domnus meus filius vester patricius...-... in nostris ricto[ribus nesciamus...]», avec importantes lacunes (Peiper, éd. cit., 42-43; P. L., LIX, 227-228 ep. 7) (10 lig. 5-20); — Epistola XVIII. «[... sententiam di]fferentis maluissemus...-... cum amiserit voluntatem. Explicit», avec importantes lacunes (Peiper, éd. cit., 50-51; P. L., LIX, 234-235 ep. 16) (9); — Epistola XIX. «Avitus episcopus Viventulo presbytero. Dupleciter pietate plenum est...-... dilixio mon[as]tirium contenere. Explicit», avec importantes lacunes (Peiper, éd. cit., 50-53; P. L., LIX, 235-236 ep. 17) (9-9v).

Bibliographie

1981
cité pp. 174, 176, 199 (note 12)
Rosamund McKITTERICK, Books, Scribes and Learning in the Frankish Kingdoms, 6th-9th Centuries, Aldershot, Variorum, 1994
[réédition de « The Scriptoria of Merovingian Gaul : a survey of the evidence », ... 1981, p. 173-207]
Mss. [ 8° Impr. 7081

1999
cité p. 192
Otto MAZAL, Frühmittelalter, Graz, Akademische Druck-u Verlagsanstalt, 1999, t. 1
Mss. [ 8° Impr. 9230 (1)

2002
cité p. 13
B. VAN DEN ABEELE, « Les albums ornithologiques de Jacques Dalechamps, médecin et naturaliste à Lyon (1513-1588) », Archives internationales d'histoire des sciences, 52/148 (2002), p. 3-45
Mss. [ 8° Pièce 6874

2002
recensé parmi les mss présents à Lyon au IXes p. XXII + p. XXXV
Flori Lugdunensis Collectio ex dictis XII patrum. Pars 1, éd. P.I. Fransen — B. Coppieters — T. Wallant, Turnhout, Brepols, 2002 (Corpus christianorum, Continuatio Mediaevalis, 193)
Mss. [T 24 (194)

2004
cité p. 35
R. McKITTERICK, « The Scripts of the Bobbio Missal », in The Bobbio Missal. Liturgy and Religious Culture in Merovingian Gaul. Ed. Y. Hen — R. Meens, Cambridge, Cambridge University Press, 2004, p. 19-52

Mss. [8° Impr. 9464

Dépouillement bibliographique

Ce dépouillement bibliographique est réalisé de façon systématique à partir des publications acquises par le département des Manuscrits. Il est issu de chargements périodiques (dernier chargement : février 2021).

2015

Serena AMMIRATI, Sul libro latino antico : ricerche bibliologiche e paleografiche, Pisa : Fabrizio Serra editore, 2015, cité p. 106-107,. — FOL-IMPR-684.

AVITUS VIENNENSIS ep. (s.) • Epistolae (fragmenta)

BRADEL (Alexis-Pierre) • Reliure à lui attribuée

CAYLUS (Anne-Claude-Philippe, comte de) • Possesseur

COISLIN (Henri-Charles du Cambout de), év. de Metz • Possesseur

DALECHAMPS (Jacques) • Possesseur

DAMBREVILLE (Étienne), employé au département des Manuscrits • Mention

Estampilles : Josserand-Bruno • n° 8

Estampilles : Josserand-Bruno • n° 17

Estampilles : Josserand-Bruno • n° 29

FLORUS LUGDUNENSIS • Annotations

JOUARRE. Musée de l'abbaye Notre-Dame • Possesseur

JUSSIEU (Bernard de) • Possesseur (?)

MANUSCRITS CITES • Paris. Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits. Archives Modernes. A. M. 619

MANUSCRITS CITES • Paris. Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits. Latin 11859

PARIS • Possesseur

RAMOND-GONTAUD (Bernard et Marguerite) • Possesseurs

RELIURES • Reliures aux armes (ou au chiffre) de :. RF

ROUILLE (Guillaume) • Possesseur

SAINT-BASILE (de) • Possesseur

SEGUIER (Pierre), chancelier • Possesseur