Historique de la conservation
Provient de l'abbaye cistercienne de Chaalis (dioc. de Senlis), d'après Delisle, Cab. des mss., II, 349; non répertorié dans l'inventaire de cette bibliothèque copié par Ch. Le Tonnelier en 1675; cf. B. Arsenal, ms. 4630, ff. 24-31. A fait ensuite partie de la collection de Gaspard-Moyse de Fontanieu, entrée à la Bibliothèque du roi en 1767, cf. H. Omont, Inventaire sommaire des portefeuilles de Fontanieu, Paris, 1898, 32 : «Glossae in Isaiam et Jeremiam... A 10».
Informations sur le traitement
Notice rédigée par Marie-Françoise DAnne MaryONGEOT
Fichier Avril
Consulter la fiche numérisée (Latin 8876)
Le fichier Avril a été constitué entre 1968 et les années 1990 par François Avril, conservateur au département des Manuscrits, à partir d’un examen systématique des manuscrits des fonds latin, français (et partiellement N.A.F.) et italiens, dans la perspective de l’élaboration d’un catalogue scientifique des manuscrits enluminés de la BnF. Cette documentation de travail est tenue à jour et complétée jusqu'en 2003.
Bibliographie
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Présentation du contenu
F. 1-102 Isaias cum glossa ordinaria et glossa Stephani Langton super glossam. [Prol. s. HIERONYMI]; [Glossa interlinearis] «Scilicet libros Prophetarum...-... hebraice loqui potest» (1-1v); — [Prothemata glossae] «Ier[onimus]. Sic Isaiam exponam...-... multa occuluisse [sic]» (3); — Is 1-66; [Glossa marginalis] «Non solum Isaias... Scio quosdam... Visio Isaie etc. Tria sunt genera...-... impiorum ineffabili pena»; [Glossa interlinearis] «Spiritualis. Hec est...-... letabitur justus cum vi- [derit] vin[dictam] sanctis» (3-102); cf. Stegmüller, Repertorium biblicum, IX, n° 11807. — Le texte biblique glosé est complété par [STEPHANUS LANGTON, Glossa super glossam Is 1-4. Versio longa]. [In prol. s. Hieronymi] «[N]emo cum prophetas etc. Huic operi b. Iheronimus...-... tantum laboravi sed ne videri etc.» (1-1v en marge); — [Prol. in IV Prophetas] «[Q]uatuor rote... (III Rg 7, 30). Bases ille ante templum Salomonis quarum singulis supponebatur...-... promissio bonorum» (2v); — [Super glossam Is 1-4] «[V]isio Isaie etc. Istud usque ad illum locum...-... sol non uret tellus» (1v et 3-12v en marge); cf. M.- B. de Vaux Saint-Cyr, Rev. des sc. philos. et théol., XXXIX (1955), 228-236, part. 231; Stegmüller, Repertorium biblicum, V, n° 7817.
F.103-204v Jeremias cum glossa ordinaria. [Prol. s. Hieronymi] (103-103v); — [Prothemata glossae] «Deus ad benefaciendum...-... facere nobis» (103-104); — Ier 1-52; [Glossa marginalis] «LXX. Verbum Dei...-... quieti et honori restituit»; [Glossa interlinearis] «Ecce locus. Viculus est...-... nepos Nabuchodonosor» (104-204v); cf. Stegmüller, Repertorium biblicum, IX, n° 11808.
La glose ordinaire sur les Prophètes a été attribuée à Gilbert d'Auxerre, dit l'Universel, par B.Smalley, dans Rech. théol. anc. méd., VII (1935), 235-262, VIII (1936), 24-60 et IX (1937), 365.
F. 204v-246 Lamentationes Jeremiae cum glossa GILBERTI AUTISSIODORENSIS (Universalis). [Prothemata glossae] «Paschasius. Sunt Cantica...-... viam aperi lectori» (204v-205); — Lam 1-5; [Glossa marginalis] «Aleph. Doctrina scilicet...-... Sufficiant hec ad expositionem Lamentationum Ieremie que de Patrum fontibus hausi ego Gislebertus Altissiodorensis ecclesie diaconus»; [Glossa interlinearis] «Doctrina. Quomodo. Affectuose...-... contrarios tibi» (205v-246); cf. Stegmüller, Repertorium biblicum, II, n° 2544 et IX, n° 11809.
Bibliographie
1997
notice pp. 78-79
1999
Voir recension 13720 dans
[
2007
voir recension 1747 dans
[Alexander ANDRÉE (ed. trad.), GILBERTUS UNIVERSALIS,
2006
cité p. 281 (note n° 51)
Marie-Pierre LAFFITTE, « La politique de reliure du département des Manuscrits pour ses collections occidentales, de la Révolution à la Monarchie de Juillet », (tiré à part) in
Documents de substitution
Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 22628. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 5575.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution.
Dépouillement bibliographique
Ce dépouillement bibliographique est réalisé de façon systématique à partir des publications acquises par le département des Manuscrits. Il est issu de chargements périodiques (dernier chargement : février 2021).
2013
Dalia-Ruth HALPERIN,
Incipit du lemme biblique
Aleph (Lam 1, 1)
Incipit
Doctrina scilicet ut seipsum et Deum cognoscat homo...
f. 205v
Bases illae ante Templum Salomonis quarum singulis supponebatur lutum...
f. 2v
Deus ad benefaciendum promptus est ad puniendum dissimulator...
f. 103
Doctrina. Quomodo. Affectuose vel admirative...
f. 205v
Doctrina scilicet ut seipsum et Deum cognoscat homo...
f. 205v
Ecce locus. Viculus est in tertio miliario ab urbe...
f. 104
Hieronymus. Sic Isaiam exponam ut non solum prophetam...
f. 3
Huic operi beatus Hieronymus praemittit prooemium dirigens sermonem...
f. 1
Istud usque ad illum locum «Audite caeli» in titulo notatur...
f. 1v
Nemo cum prophetas etc. [s. Hieronymus]. Huic operi beatus Hieronymus praemittit prooemium...
f. 1
Non solum Isaias sed et alii qui habent in titulo...
f. 3
Paschasius. Sunt Cantica canticorum sunt et Lamentationes lamentationum. Liber Salomonis...
f. 204v
Incipit du lemme biblique
Quattuor rotae... (III Rg 7, 30)
Incipit
Bases illae ante Templum Salomonis quarum singulis supponebatur lutum...
f. 2v
scilicet libros Prophetarum. Id est brevibus clausulis...
f. 1
Scio quosdam et Judam et Hierusalem super caelestibus interpretari...
f. 3
Septuaginta. Verbum Dei quia verba Jeremiae verbum Domini est...
f. 104
Sic Isaiam exponam ut non solum prophetam sed evangelistam et apostolum...
f. 3
Spiritualis. Haec est. Salvatoris domini. Fortis vel robusti...
f. 3v
Sunt Cantica canticorum sunt et Lamentationes lamentationum. Liber Salomonis...
f. 204v
Tria sunt genera visionis primum corporale quo videmus caelum...
f. 3
Verbum Dei quia verba Jeremiae verbum Domini est...
f. 104
Incipit du lemme biblique
[
V ]isio Isaie etc. (Is 1, 1).
Incipit
Istud usque ad illum locum «Audite caeli» in titulo notatur...
f. 1v
Incipit du lemme biblique
[
V ]isio Isaie etc. (Is 1, 1).
Incipit
Tria sunt genera visionis primum corporale...
f. 3
BIBLIA SACRA • Vetus Testamentum cum glossa. Isaias cum glossa ordinaria
BIBLIA SACRA • Vetus Testamentum cum glossa. Jeremias cum glossa ordinaria
BIBLIA SACRA • Vetus Testamentum cum glossa. Lamentationes Jeremiae cum glossa Gilberti Autissiodorensis (Universalis)
CHAALIS (abbaye cistercienne), dioc. de Senlis • Possesseur
ÉCRITURE • Écriture française. (XIIIe s.)
Estampilles : Josserand-Bruno • n° 14
FONTANIEU (Gaspard-Moyse de) • Possesseur
GILBERTUS AUTISSIODORENSIS (Universalis) • Glossa in Lamentationes Jeremiae
HIERONYMUS (s.) • Prologi in Isaiam
HIERONYMUS (s.) • Prologi in Jeremiam
ROBERTUS • Copiste (?) (XIIIe s.)
STEPHANUS LANGTON, card. • Glossa super Glossam ordinariam Isaiae 1-4