Département des Manuscrits > Latin > Latin > Latin 1-3857 [Ancien fonds latin] > Latin 3108-3386

Latin 3222

Cote : Latin 3222  Réserver
Ancienne cote : Baluze 159
Ancienne cote :  Regius 3911 2
Ricardus Filius Radulphi, archiepiscopus Armachanus. — Ricardus de Kilvington. — Rogerus Conway.
Fin du XIV e siècle
Initiales en couleur, quelques-unes à filigranes, une ornée à antennes (f. 103v) ; rubriques ; pieds-de-mouches ; quelques titres-courants du f. 162 au f. 194 ; manchettes contemp. — Réclames souvent rubriquées, à chaque cahier. — Quelques additions et corrections marginales contemp. — Le f. 100 est une addition contemp., à la suite de laquelle la 1 re colonne du f. 101 a été cancellée. Les ff. 100 vb , 102 ra , 102v et 103 sont blancs. Les feuillets de garde anciens ont disparu ; il reste, au f. 194v, en bas, à droite, des traces du texte qui figurait sur le f. opposé, lisibles au miroir sous la lampe ultra-violette : « Per eadem... primo Posteriorum ; hec beatus Thomas... » et un monogramme rubriqué « G. B. » [Burley ?] qui semble du XV e siècle, et s'y est imprimé à l'envers. — Le volume provient de la bibliothèque de William Cecil, Lord Burleigh, où il portait la cote : ms. Latin 10. Vendu à Londres en nov. 1687 à un certain « M. Frasier », il passa dans la collection de Colbert, où il reçut la cote 3124 (dont la trace grattée est encore lisible à l'ultraviolet au f. 1) ; cette cote fut employée, par la suite, pour l'actuel ms. Latin 3815. De la collection de Colbert, il fut transféré dans celle de Baluze. Parchemin.194 ff. à 2 colonnes.355 × 225 mm. Reliure refaite basane retournée sur ais de carton. Sur la tranche, titre du XV e siècle : « De mendi. fratrum ».
Manuscrit en latin
Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits

Présentation du contenu

F. 1-77v RICARDUS [FILIUS RADULPHI, archiepiscopus ARMACHANUS, Dialogus sive] Libellus de mendicitate et fratrum privilegiis. Prol. : « Quia cum septem libellos de pauperie Salvatoris... — ... Qui libellus quadraginta quinque capitulorum suorum titulis prenotatis sic incipit : Johannes dic primo » (1) ; table et sommaire des 45 chap. (1-4) ; « Johannes, dic primo numquid Dominus noster Jhesus sicut paupertatem artissimam... — ... utilius invenerit ordinare, ad laudem Dei et gloriam Domini nostri J. C. salvatoris omnium, qui est benedictus in secula seculorum. Amen. Vitam scribentis benedic, Deus, atque legentis » ; cf. Bale, Index Brit. script ., 345 ;

F. 78-98 [Tractatus de audientia confessionum] précédé du texte de la bulle « Vas electionis » promulguée par JEAN XXII le 24 juillet 1321 (éd. Eubel, Bull. Franc ., V, n° 437, 208-209) : « Ante omnia per partem Armachani petitur declaracio illius constitucionis Johannine sequentis extravagantis : Johannes episcopus... — ... Datum Avin. IX. Kalend. Augusti, pontificatus nostri anno quinto » (87-79) ; « Ideo vero petitur declaracio constitutionis istius... — ... Suppleat hec premissa vestre reverendissime Paternitatis profunda discretio » ; cf. ms. Latin 3221, f. 1-13v.

F. 98-102 Bulles pontificales intéressant la confession : INNOCENTIUS IV papa, decretum « Etsi animarum » ; cf. Potthast, Reg ., n° 15562 (98-100v, et fragment cancellé f. 101) ; — CLEMENS IV papa, decretum « Quidam temere sentientes », adr. aux Frères Prêcheurs ; cf. ibid ., n° 19216 (101-101v) ; — MARTINUS IV papa, decretum « Ad fructus uberes », adr. aux Frères Mineurs ; cf. ibid ., n° 21821 (101v-102).

F. 103v-111 Traité anonyme contre la mendicité des religieux : « Scriptum cujusdam juvenis. Quia omnia communiter omnibus data sunt... — ... zizannia in medio tritici » ; cf. Bale, op. cit ., 470.

F. 111v-116 RICARDUS [DE KILVINGTON] : « In causa domini Ardmachani allegationes magistri Ricardi devoti vestri contra Fratres. Quod dominus archiepiscopus Ardmachanus sit persona habilis... — ... per Hostiensem. Expliciunt allegaciones magistri Ricardi in causa domini Ardmachani contra Fratres » ; cf. Bale, op. cit ., 353.

F. 117-158v ROGERUS CONWAY : « Quedam informacio contra intentionem domini Ricardi archiepiscopi Ardmachani super decretali Vas electionis , edita a ffratre Rogero Conewey, magistro in theologia, de ordine fratrum minorum. Confessio et pulcritudo in conspectu ejus... — ... velut erroneum reprobatur » (éd. M. Goldast, Monarchia s. Romani Imperii , III, Francofordiae, 1621, 1310-1344) ; cf. A. G. Little, Grey friars in Oxford , Oxford, 1892, 240 ;

F. 133v-158v « Intellectus fratrum de constitutione Vas electionis quoad negativam ibidem diffinitam. Verumptamen quia iste dominus reverendus dicit quod intellectus fratrum est erroneus... — ... similia perpetrandi. Amen » ; cf. Little, op. cit ., 240.

F. 159-194v RICARDUS [DE KILVINGTON] : « Replicaciones Ricardi archiepiscopi Armachani, primatis Hybernie contra opusculum ffi ??? atris Rogeri Conewey, magistri in theologia de ordine fratrum minorum quod idem magister contra quamdam informationem super capitulo Vas eleccionis , quam idem Armachanus composuit annectende cum singulis copiis ejusdem fratris opusculi traditis reverendissimis patribus et dominis cardinalibus sacrosancte Romane ecclesie et aliis prelatis, ut simul istas replicationes et ipsum opusculum discutiendo comparent, et extrahant materie veritatem. Licet ex responsionibus mei Armachani datis contra libellum fratris Johannis de Terinis... — ... quod ille qui est lux vera lucens in tenebris prestare dignetur, qui est benedictus in secula seculorum. Amen. » ; cf. Bale, op. cit ., 353.

Dépouillement bibliographique

2008

Anton G. WEILER, Arnoldi Gheyloven Roterdami "Gnotosolitos parvus" dans la collection Corpus Christianorum 212 (2008)

Documents de substitution

Il existe une version numérisée de ce document.

Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution : R 52823.

Voir le document numérisé
vignette simple

Ad fructus uberes...

f. 101v

[...] Beatus Bernardus in epistola 104 et ad Sophiam virginem...

f. 117

Incipit du lemme biblique

Confessio et pulchritudo in conspectu ejus ... (Ps. XCV, 6)

Incipit

Beatus Bernardus in epistola centesima quarta...

f. 117

Etsi animarum adfectantes profectus universos et singulos qui christiana...

f. 98

Ideo nunc petitur declaratio constitutionis istius quia fratres publice praedicant...

f. 79

Johannes, dic primo numquid Dominus noster Jesus sicut paupertatem artissimam...

f. 4

Libros sanctae Hildegardis plerique legere fastidiunt et horrent pro eo...

f. 4

Licet ex responsionibus mei Armachani datis contra libellum fratris Johannis de Terinis...

f. 159

Quia cum septem libellos de pauperie Salvatoris composui de mendicitate...

f. 1

Quia omnia communiter omnibus data sunt, ad habendum ut videtur...

f. 103v

Quidam temere sentientes...

f. 101

Quod Dominus archiepiscopus Ardmachanus [ sic ] sit persona habilis et sufficiens...

f. 111v

Vas electionis, doctor eximius et egregius praedicator cujus praedicatio mundum nocuit...

f. 78

Verumtamen quia iste Dominus reverendus dicit quod intellectus fratrum est erroneus...

f. 133v

BALUZE (Étienne) • Possesseur

BURLEIGH (William Cecil, Lord) • Possesseur

CLEMENS IV papa (Guido Fulconis) • Epistolae

COLBERT (Jean-Baptiste) • Possesseur

Confession • Bulles pontificales sur la confession

DÉCORATION •  Initiales de couleur (XIV e s.)

DÉCORATION •  Initiales filigranées (fin XIV e et XV e s.)

FRASIER (M.) • Acheteur pour Colbert (?)

FRERES MINEURS • Bulles les concernant

FRERES PRECHEURS • Bulles les concernant

INNOCENTIUS IV, papa • Epistolae

JOHANNES XXII, papa • Epistolae

MARTINUS IV, papa (Simon de Brion) • Privilegium concessum Fratribus Minoribus

MENDIANTS • Traité contre la mendicité des religieux

Réclames ornées de dessins à la plume rehaussés de couleur (feuillages, filigranes, grotesques)

RELIURE • Reliure Basane grattée

RICARDUS FITZRALPH [FILIUS RADULPHI], Armachanus archiep. • Traités dirigés contre lui

RICARDUS FITZRALPH [FILIUS RADULPHI], Armachanus archiep. • De Audientia confessionum

RICARDUS FITZRALPH [FILIUS RADULPHI], Armachanus archiep. • Libellus de mendicitate et fratrum privilegiis

RICARDUS DE KILVINGTON • Allegationes contra Fratres mendicantes

RICARDUS DE KILVINGTON • Replicationes contra Rogerum Conway

ROGERUS CONWAY, O.F.M. • Defensio mendicantium sive informatio contra intentionem Ricardi Armachani archiep. super decretali « Vas electionis »

Titres-courants • Ornés de dessins à la plume