Département des Manuscrits > Latin > Latin > Latin 1-3857 [Ancien fonds latin] > Latin 2798-3107

Latin 2974

Cote : Latin 2974  Réserver
Ancienne cote : Colbert 6195
Ancienne cote : Regius 43225c
IXe siècle
Quelques initiales rouges. Incipits et explicits en capitale. Rubriques. — Les quatre premiers cahiers signés : I à V.
Parchemin. 75 ff. 175 × 120 mm.
Reliure XVIIIe s. maroquin rouge aux armes royales.
Manuscrit en latin
Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits

Historique de la conservation

Ce manuscrit provient du Chapitre du Puy ; cf. Delisle, Cab. des mss., I, 513 et II, 444 ; Lesne, Scriptoria, 500 n. 9, 501 n. 3.

Il a par la suite appartenu à Jean-Baptiste Colbert avant d'entrer dans les collections de la bibliothèque royale.

Présentation du contenu

F. 1v-44. Augustinus : « Aurelii Augustini incipit liber de magistro » (P. L., XXXII, 1193-1220). (ms. P de l'éd. G. Weigel, C.S.E.L., LXXXVII, 1961 ; cf. ibid., XXVII, XLI ; ms. P de l'éd. K. D. Daur, dans C.C.S.L., XXIX, 1970, 157-203 ; cf. ibid., 145).

F. 44-49. Alcuinus, « Questiones Albini de trinitate », sans le prologue. (P. L., CI, 59-64).

F. 49-49v. « Dicta Basilii episc. de XII remissionibus. I. Prima itaque remissio est peccatorum illa qua baptizamur... — ... XII ... Hodie mecum eris in paradiso » ; cf. P. L., LXXXIX, 589 [Judicia congrua poenitentibus] ; Wasserschleben. Die Bussordnungen, Halle, 1851, 461.

F. 50-70. Alcuinus, « Incipit liber Albini dialecticus dialocus. Versus metrici », prologue ; « Liber Albini dialecticus. », jusqu'à : « ... et hac sola specie philosophi » (P. L., CI, 951-974) ; cf. Manitius, Gesch. der lat. Literatur, I, 277.

F. 70v-74. « Incipiunt ortografiae. Ortographia grece, Latine recta scriptura... — ...geminanda[m] esse litteram » [Isidorus Hispalensis, Etymologiae l. I, c. 27] (70v-72v) ; — « Ara per a scribendum... — ... ut zelus, zabulus, zenon et cetera similia » (H. Hagen, Anecdota Helvetica, XLI et 291-295) ; cf. ms. Latin 2183, f. 132-133v.

F. 74. [Epitaphium Ardonis]. « Hic licet indignus... » (Ms. P. de Strecker, M. G., Poet. Lat., IV, 1031, n° XI).

F. 74-74v. [Epitaphium Atanasii]. « Hoc jacet in tumulo... » (ibid., n° IX) ; cf. Delisle, Cab. des mss., I, 513 ; Dümmler dans Neues Archiv., X, 342 ; Edelestand Du Méril, Poésies popul. latines antérieures au XIIe s., 73, n. 2 ;

F. 74v. Poème : « Ille sciat novit necdum qui promere facta ... » (ms. P. de Strecker, op. cit., 1084, n° XII ; Dümmler, op. cit., 342-343).

F. 75-75v. [Benedictus Anianensis, Concordia regularum] Préface : « Arbiter ut mundi... », jusqu'à : « ... concordia rite » (P. L., CIII, 715-178).

Bibliographie

1978
cité p. 31
M. FOLKERTS, « Die älteste mathematische Aufgabensammlung in lateinischer Sprache : Die Alkuin zugeschriebenen. Propositiones ad acuentos iuvenes. Überlieferung, Inhalt, Kritische Edition », in M. Folkerts, Essays on early medieval Mathematics. The Latin Tradition. Ashgate, Variorum, 2003, [V, p. 14-78]
Mss. [ 8° Impr. 8861

1994
recensé p. 107
Clavis scriptorum latinorum medii aevi. Auctores Galliae 735-987. T. I. Indices, Ed. M-H. Jullien — F. Perelman, Turnhout, Brepols, 1994 (CC. Continuatio Mediaevalis, Clavis des auteurs latins du Moyen Age)
Mss. [T 24

1995
cité p. 106
Bernard BISCHOFF, (trad. et ed. par Micheal M. GORMAN), Manuscripts and Libraries in the Age of Charlemagne, Cambridge, Cambridge University Press, 1994 (réed. 1995)
Mss. [ 4° Impr. 2115

1999
cité pp. 702 (note 10), 704
Pierre RICHE, "Un catalogue de la bibliothèque du Puy au début du XIe siècle", Finances, pouvoirs et mémoire. Mélanges offerts à Jean Favier. S. d. de J. Kerhervé - A. Rigaudière, Paris, Fayard, 1999, p. 700-713
Mss. [ 8° Impr. 8174

2000
cité p. 730
Paolo DEGNI - Alessandra PERI, "Per un catalogo dei codici grammaticali altomedievali", Manuscripts and Tradition of Grammatical Texts from Antiquity to the Renaissance. Ed. par M. De Nonno - P. de Paolis - L. Holtz, Vol. I, Cassino, Ed. dell'Università degli Studi di Cassino, 2000, p. 719-745
Mss. [ 8° Impr. 8640 (II)

2002
cité p. 189
Elke KROTZ, Auf den Spuren des althochdeutschen Isidor. Studien zur Pariser Handschrift, den Monseer Fragmenten und zum Codex Junius 25. Mit einer Neuedition des Glossar Jc, Heidelberg, Universitätsverlag C. Winter, 2002
Mss. [ 8° Impr. 9179

F. 75rv
1999
fragment 2nd prologue (IXes), cité p.172
Pierre BONNERUE éd., Benedicti Anianensis concordia regularum, Turnhout, Brepols, 1999 (Corpus chistianorum, Continuatio mediaevalis, 168)
Mss. [ T 24 (168)

F. 75rv
1999
IXes, utilisé pour l'apparat critique de l'édition
Pierre BONNERUE éd., Benedicti Anianensis concordia regularum, Turnhout, Brepols, 1999 (Corpus chistianorum, Continuatio mediaevalis, 168 A)
Mss. [ T 24 (168 A)


2016
Cité p. 139
Pius ENGELBERT, "Ein Karolingisches Fragment der Concordia Regularum des Benedikt von Aniane in Reims", tiré à part de Revue Bénedictine, Tome 126, Fasc. 1 (2016), p. 138-149.
MSS [8° pièce 7782

Documents de substitution

Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 18390. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 12784.

Documents de substitution

Il existe une version numérisée de ce document.

Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution.

Voir le document numérisé
vignette simple

Dépouillement bibliographique

Ce dépouillement bibliographique est réalisé de façon systématique à partir des publications acquises par le département des Manuscrits. Il est issu de chargements périodiques (dernier chargement : février 2021).

2017

Teaching and learning in medieval Europe. Essays in honour of Gernot R. Wieland, dir. Greti Dinkova-Bruun and Tristan Major, Turnhout : Brepols, 2017, cité p. 127 nn. 22, 23. — 8-IMPR-12740.

Ara per a scribendum...

f. 72v

Hic licet indignus monachus tamen Ardo quiescit //...

f. 74

Hoc jacet in tumulo monachus Athanasius annos //...

f. 74

Ille sciat novit necdum qui promere facta //...

f. 74v

Orthographia graece, latine recta scriptura...

f. 70v

Prima itaque remissio est peccatorum illa qua baptizamur...

f. 49

ALCUINUS • Dialogus de dialectica

ARDO • Epitaphium Ardonis

ATHANASIUS, monachus • Epitaphium Athanasii

BASILIUS, ep. • Extrait à lui attribué par le ms. : De Duodecim remissionibus

COLBERT (Jean-Baptiste) • Possesseur

DE DUODECIM REMISSIONIBUS

LE PUY-EN-VELAY (Haute-Loire). Chapitre cathédral • Possesseur