Département des Manuscrits > Latin > Latin > Latin 1-3857 [Ancien fonds latin] > Latin 2798-3107

Latin 2895

Cote : Latin 2895  Réserver
Ancienne cote : Saint-Martial 163
Ancienne cote : Regius 43764
Hugo de Folieto
Pseudo-Bernardus
Liber precum
2e moitié du XIIe siècle
Initiales en couleur. Rubriques. — Aux ff. 1v, 114v, 165 essais de plume du XIVe s. Au f. 91v, ex-libris gratté : « Iste liber est [S.] Petri de Javarziaco » (Prieuré de S. Pierre de Javrezac, dioc. de Saintes) (XIVe-XVe s.). — Au f. 165, signature : « J. Deygat » (XIVe-XVe s.).Parchemin.105 ff.175 × 140 mm.Reliure XVIIIe s. maroquin citron aux armes royales.
Manuscrit en latin
Bibliothèque nationale de France. Département des manuscrits

Historique de la conservation

Provient de St-Martial de Limoges dont il porte l'anc. cote : « CXXXXIV » au f. 1.

Présentation du contenu

F. 1, 104-105v Sentence de l'official de St-Michel-des-Lions à Limoges, concernant Jean d'Eynac et Jean Fabre (XIVe s.). Texte mutilé et en partie effacé.

F. 2-3v Début d'un traité sur les péchés : « Radix cuncti mali superbia est... — ... ferali jam immanitate vastatur », même texte que dans le ms. Latin 3745, f. 54-56.

F. 4-91 HUGO DE FOLIETO, De claustro animae : « Magistri Hugonis liber de conversatione monastica », titre ajouté au XVIIe s., L. II avec prologue (4-63) ; — L. III, prologue et c. 1-9 jusqu'à : «... grabatum tuum et ambula... » (P. L., CLXXVI, 1051-1104) ; au f. 63, d'une main du XVe s. : « Ugo de claustro anime. Item idem Ugo de contemplatione claustralium ». Au f. 91 : « Explicit liber Ugenis prioris Sancti Laurencii. »

F. 92-125v [PSEUDO-BERNARDUS, Meditationes de cognitione humanae conditionis] « Liber Bernardi » (début XIIIe s.) ; « Incipiunt meditationes beati Bernardi », titre ajouté au XVe s. (P. L., CLXXXIV, 485-508).

F. 125v-126v Trois fragments : « Caritas non querit... Hoc expressive dicitur... », « Sermo. Si quis in Dominum peccaverit... Intelligitur nisi Deus... », « Anima pro diversis actibus... ».

F. 126v-163v [Liber precum] Versets : « Adjutorium nostrum in nomine... », « Actiones nostras quesumus Domine et aspirando... » (126v-127) ; — « Oratio. Domine Deus omnipotens qui es trinus... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (P. L., XL, 938-940 ; Wilmart, Auteurs Spirituels, 99, édit. part.) (127-129v) ; — Hymne : « Ad te Deus reus confugio... » (129v-131) ; — « Gaude Dei genitrix... Te domina mi clementissima... » (Wilmart, op. cit. 331) (131-131v) ; — « Ave Maria gratia... Domina sanctissima conserva corpus... » (132-132v) ; — « O sanctissima Dei genitrix, que mundo... » (132v) ; — « In manus tuas, Domine J.-C., me totum... » (132v-133) ; — Hymne : « Juste Judex J.-C... » ; cf. Chevalier n° 9910 (133-133v) ; — « Oratio beati Gregorii. Deus inestimabilis misericordie... » (début identique à celui de la prière VIII de S. ANSELME, P. L. CLVIII, 876) (134-135v) ; — Hymne : « Oratio. Jhesu pie redemptor omnium... » (135v-136v) ; — « Oratio beate Marie, Ave celi janua Dei mater et filia... » (136v-138) ; — Prière rythmée à la Ste Trinité : « Oratio. Deus pater piissime... » ; cf. Chevalier n° 4475 (138-141v) ; — « Deus pater credentium... » ; cf. Chevalier n° 4471 (141v-144) ; — [S. ANSELMUS CANTUARIENSIS] « Domine J.-C., redemptio mea... » (P. L., CLVIII, 902-905, orat. 20) (144-148) ; — « Omnipotens sempiterne Deus respice propicius... », « Domine J.-C., filius sancte Marie... » (148-148v) ; — « Oratio super crucem. Adoro te, Domine J.-C., in cruce ascendentem... » (148v) ; — [Orationes furtivae] « Adoro te Christe et benedicimus tibi... Quando volueris [com]municare dic : Adoro te, Domine J.-C., quia per sanctum corpus... » (149-150) ; — [S. ANSELMUS CANTUARIENSIS] « Oratio ad salvatorem. Jesu nostra redemptio... » (P. L., CLVIII, 894-897, orat. 17) (150-154) ; — « Christe Domine, verbum patris... » (ibid., 891-894, orat. 16) (154-158v). — « Jesu Domine, Jesu pie... » (ibid., 897-899, orat. 18) (158v-161) ; — « Gaude Dei genitrix... Te domina mi clementissima... », même texte qu'au f. 131 (161-162) ; — Hymne : « Mundus deciduus... » ; cf. Chevalier, n° 29.746 (162-163) ; — Suffrage liturgique de s. Eustache : « O beate Eustachi... Deus qui beatum Eustachium... » (163) ; — Prières brèves : « Domine da mihi compunctionem... » ; « Salva me Domine rex eterne glorie... », « Deus qui sperantibus in te misereri... » (163-163v).

Notes: Lire F. 1-1v, 164-165v. Sentence de l'official.

Notes: F. 131 et 161. (éd. G. G. Meersseman, Der Hymnos Akathistos, II, Fribourg, 1960, 193, d'après ce ms.).

Notes: F. 132-132v. Lire « Ave Maria... Per benedictum fructum ventris tui, Domina sanctissima, conserva corpus... ».

Notes: F. 150-161. Les or. 17, 16, 18 sont de JOHANNES FISCANNENSIS ; cf. A. Wilmart, dans Rev. bénéd., XXXVI (1924), 65.

Notes: Au f. de garde A, notice du ms. de la main de l'abbé Lebeuf.

Actiones nostras quaesumus Domine et aspirando...

f. 127

Ad te, Deus, reus confugio...

f. 129v

Adoramus te Christe et benedicimus tibi...

f. 149

Adoro te, Domine Jesu Christe, in cruce ascendentem, deprecor te ut tua crux...

f. 148v

Adoro te, Domine Jesu Christe, quia per sanctum Corpus...

f. 149

Anima pro diversis actibus diversa nomina sortitur...

f. 126v

Ave caeli janua, Dei mater et filia//...

f. 136v

Incipit du lemme biblique

Ave Maria, gratia plena... (cf. Lc. I, 28).

Incipit

Per benedictum fructum ventris tui Domina...

f. 132

Incipit du lemme biblique

Caritas non quaerit quae sua sunt... (I Cor. XIII, 5)

Incipit

Hoc expressive dicitur, id est qui caritatem perfectam habet...

f. 125v

Christe Domine, verbum Patris qui venisti in hunc mundum...

f. 154

Deus inaestimabilis misericordiae, Deus immensae pietatis...

f. 134

Deus Pater credentium // Salus firma fidelium//...

f. 141v

Deus Pater piissime // Jesu Christe dulcissime//...

f. 138

Deus qui beatum Eustachium in temptationibus probasti...

f. 163

Deus qui sperantibus in te misereri...

f. 163

Domine, da mihi compunctionem cordis...

f. 163

Domine Deus omnipotens, qui es trinus et unus, qui es semper in omnibus...

f. 127

Domine Jesu Christe, filius [sic] sanctae Mariae, non me perire permittas...

f. 148

Domine Jesu Christe, redemptio mea, misericordia mea, salus mea...

f. 144

Gaude Dei genetrix, virgo immaculata //... Te Domina mi clementissima...

f. 131 et 161

In manus tuas, Domine Jesu Christe, me totum commendo...

f. 132v

Jesu Domine, Jesu pie, qui mori dignatus es propter peccata mea...

f. 158v

Jesu nostra redemptio, amor et desiderium...

f. 150

Jesu pie redemptor omnium // Mentis flentis dulce solacium //...

f. 135v

Juste judex Jesu Christe // Regum rex et Domine //...

f. 133

Mundus deciduus et homo fragilis//...

f. 162

O beate Eustachi, martyr Dei venerabilis...

f. 163

O sanctissima Dei genetrix, quae mundo generare meruisti...

f. 132v

Omnipotens sempiterne Deus, respice propitius preces nostras...

f. 148

[...] Per benedictum fructum ventris tui, Domina sanctissima, conserva corpus...

f. 132

Radix cuncti mali superbia est, de qua Scriptura...

f. 2

Salva me, Domine, rex aeternae gloriae, qui potes salvare...

f. 163v

Incipit du lemme biblique

Si quis in Deum peccaverit... (I Reg. II, 25)

Incipit

Intellegitur nisi Deus qui nostras infirmitates...

f. 126

Te, Domina mi clementissima, ego indignus...

f. 131 et 161v

Actes ou fragments d'actes • (XIVe s.)

ANSELMUS CANTUARIENSIS archiep. (s.) • Orationes (d'après la liste donnée par Wilmart, Auteurs spirituels, 157)

ANSELMUS CANTUARIENSIS archiep. (s.) • Orationes

AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) • Meditationes. Excerpta

AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) • Orationes

AVE MARIA • Paraphrases

BERNARDUS CLARAEVALLENSIS (s.) • Meditationes de cognitione humanae conditionis

Charité • Notes et extraits sur la charité

DÉCORATION • Initiales de couleur (XIIe s.)

Eucharistie • Prières avant la communion

EUSTACHIUS (s.), et socii • Suffrage

GREGORIUS Magnus I (s.), papa • Orationes

HUGO DE FOLIETO • De Claustro animae sive De Conversatione monastica. Libri II-III

Hymnes • Hymnes divers

J. DEYGAT • Signature (XIVeXVe s.)

JEAN D'EYNAC • Sentence le concernant (XIVe s.)

JEAN FABRE • Sentence le concernant (XIVe s.)

JESUS CHRISTUS • Crux (sancta) Prières

JOHANNES FISCANNENSIS abbas • Orationes

LEBEUF (abbé Jean) • Notices autographes des manuscrits

LIMOGES (Haute-Vienne) • Église Saint-Micheldes-Lions. Sentence de l'official

LIMOGES (Haute-Vienne) • Abbaye Saint-Martial Possesseur

MARIA (b. Virgo) • Hymnes divers

MARIA (b. Virgo) • Prières

Méditation • Traité MEDITATIONES DE COGNITIONE HUMANAE CONDITIONIS

Official • Sentence (XIVe s.)

Péché • Traités

Prières • Recueils

RELIURE • Reliures XVIIIe s. aux armes et chiffre royaux

SAINT-PIERRE DE JAVREZAC (prieuré de), dioc. de Saintes • Possesseur

Trinité • Prières

Vices • Traité sur les vices