Département des Manuscrits > Latin > Latin > Latin 1-3857 [Ancien fonds latin] > Latin 2418-2797

Latin 2796

Cote : Latin 2796  Réserver
Ancienne cote : Bigot 383
Ancienne cote :  Regius 4336 2
Pseudo-Hieronymus
Liber de computo
S. Isidorus Hispalensis
Expositio super missam
Collectio canonum Bigotiana
Parchemin et papier.Deux mss. reliés à une époque ancienne. V et 162 ff.190 × 115 mm.Reliure ancienne parchemin, titre au dos.
Manuscrit en latin
Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits

Bibliographie

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Consulter la fiche bibliographique numérisée

Présentation du contenu

Notes: F. 58-65v. [AMALARIUS, Canonis missae interpretatio] (ms. Par. 17 ou P 1 de l'éd. J. M. Hanssens, Studi e testi , 138, Rome, 1948, 283 sq.).

Notes: F. 66. Cf. ms. Latin 2849A, f. 18.

Notes: F. 70v-82v. Les deux traités « De Divisione temporum » et « De Computo dialogus » font partie d'un « Computus hibernicus » faussement attribué à Bède ; cf. Clavis Patrum latinorum , n° 2312.

Notes: F. 90v-92v. [BEDA VENERABILIS, De Bissexti praeparatione] ; cf. Clavis Patrum latinorum , n° 2323.

Notes: F. 105v. Recette de médecine (éd. E. Wickersheimer, op. cit. , 56).

Notes: F. 107. Ajouter Sortes sanctorum. « Haec sunt sortes sanctorum quae nunquam falluntur... — ... in silvis moratur » ; cf. B. Bischoff, dans Historisches Jahrbuch , LXXIII (1952), 482-483.

Notes: F. 118v-127. Concile de Carthage (419). (ms. Bg de Concilia Africae , éd. C. Munier, C.C.S.L. , CXLIX, 1974, 89-94, 95 n° 3, 101-111).

Notes: F. 142v-144v, 145. FERRANDUS CARTHAGINENSIS DIACONUS, Breviatio canonum (ms. Bg de Concilia Africae, éd. cit . C. Munier, 287-306 passim ).

Notes: Au f. 2, titre du XIV e s. : « Omelie s. Gregorii super Matheum et Lucam et calculatio mensium et canonum sanctorum » correspondant au n° 55 du catalogue de Saint-Père de Chartres de 1372 édité par H. Omont dans Cat. gén. des mss. des bibl. publ. de France , XI, XXIX ; cf. titres de la même main dans d'autres mss. provenant de cette abbaye ; M. Th. Vernet-Boucrel, dans Bull. d'inf. de l'I.R.H.T. , VI (1957), 22 ; Fr. Avril, dans Mél. archéol. hist. Éc. fr. Rome , LXXVII (1965), 242-246.

Bibliographie

1979
cité p. 55
W. M. STEVENS, « Compotistica et astronomica in the Fulda School », in W.M. STEVENS , Cycles of Time and Scientific Learning in Medieval Europe, Ashgate, Variorum, 1995, [IX, p. 27-63]
Mss. [ 8° Impr. 8743

1994
cité pp. 117 (note 94), 144-145 (notes 53-54), 152 (note 68), 156 (note 78), 185 (note 48)
Arno BORST, Das Buch der Naturgeschichte. Plinius und seine Leser im Zeitalter des Pergaments. Vorgelegt am 6 november 1993, Heidelberg, Universitätsverlag C. Winter, 1994
Mss. [ 8° Impr. 7016

1995
utilisé pour édition [P.40], notice p. 430-432, cité pp. 201, 895, 1039
Hubert MORDEK, Bibliotheca capitularium regum Francorum manuscripta. Überlieferung und Traditionszusammenhang der fränkischen Herrschererlasse , München, Monumenta Germaniae Historica ( Hilfsmittel 15), 1995
Mss. [ 8° Impr. 3353 (15)

1996
cité p. 23
G. CAVALLO , « Iniziali, scritture distintive, fregi/ Morfologie efunzioni» , Libri e documenti d'Italia dai Longobardi alla rinascita delle città , S. d. C. SCALON ; Udine, 1996, p. 15-33
Mss. [ 8° Impr. 7226

1997
cité p. 349, n. 12 parmi onze manuscrits de Ps. Grégory.
GORMAN (Michael), " The carolingian Miscellany of exegetical Texts in Albi 39 and Paris lat. 2175 ", Scriptorium, 51/2 (1997), p. 336-354.
Mss. [ P 91

1998
cité et recensé pp. XXVII, 17, 318, 521
Arno BORST, Die karolingische Kalenderreform , Hannover, Hahnsche Buchhandlung, 1998 (MGH, Schriften, 46)
Mss. [ 8° Impr. 7963

1999
cité p. 130
A. K. KAVANAGH, « The Ps.-Jerome's Expositio IV evangeliorum », in The Scriptures and Early Medieval Ireland . Ed. T. O'Loughlin, Turnhout, Brepols, 1999, p. 125-131
Tolbiac [2003-17858

2000
cité p. 730
Paolo DEGNI - Alessandra PERI, "Per un catalogo dei codici grammaticali altomedievali", Manuscripts and Tradition of Grammatical Texts from Antiquity to the Renaissance . Ed. par M. De Nonno - P. de Paolis - L. Holtz, Vol. I, Cassino, Ed. dell'Università degli Studi di Cassino, 2000, p. 719-745
Mss. [ 8° Impr. 8640 (II)

2000
cité pp. 36, 50
Hubert MORDEK, Studien zur fränkischen Herrschergesetzbung. Aufsätze über Kapitularien und Kapitulariensammlungen ausgewählt zum 60. Geburtstag , Berlin, Peter Lang, 2000
Mss. [8° Impr. 9491

2002
cité p. 37
Isidore de Séville, Traité de la nature . Ed. J. Fontaine, Paris, Institut d'Etudes augustiniennes, 2002
Mss. [ 8° Impr. 9094

2003
recensé p. 421
Clavis patristica pseudepigraphorum medii aevi. Volumen III A. Ed. J. Machielsen, Turnhout, Brepols, 2003 (CC. Series latina, Clavis..., III A)
Mss. [T 18

2004
cité p. 195
S. A. KEEFE, « Creed Commentary Collections in Carolingian Manuscripts », in Ritual, Text and Law. Ed. K. G. Cushing — R. F. Gyug, Aldershot, Ashgate, 2004, p. 185-204
Mss. [ 8° Impr. 9672

2004
cité pp. 76-78, 80
C. M. NASON, « The Mass Commentary Dominus vobiscum », Revue Bénédictine , 114/1 (2004), p. 75-91
Mss. [ P 84

2007
voir recension 4752 dans Medioevo latino , 28 (2007)
[Arno BORST (ed. comm.), Schriften zur Komputistik im Frankenreich von 721 bis 818 , Hannover, Hahnsche Buchhandlung, 2006]
Mss. [ P 186

F. 108-152
1999
France (c. 813-815), recensé pp. 23, 39
Lotte KERY, Canonical Collections of the Early Middle Ages (ca. 400-1140). A Bibliographical Guide to the Manuscripts and Literature , Washington, D.C, The Catholic University of America Press, 1999 (History of Medieval Canon Law)
Mss. [8° Impr. 8208

F. 44-107
1995
cité p. 108 (note n° 75)
Bernard BISCHOFF, (trad. et ed. par Micheal M. GORMAN), Manuscripts and Libraries in the Age of Charlemagne , Cambridge, Cambridge University Press, 1994 (réed. 1995)
Mss. [ 4° Impr. 2115

F. 90-101
1979
cité p. 171
W. M. STEVENS, « Introduction to Hrabani De computo liber Corpus Christianorum : Continuatio Mediaevalis 44 », in W.M. STEVENS , Cycles of Time and Scientific Learning in Medieval Europe, Ashgate, Variorum, 1995, [VIII, p. 165-196]
Mss. [ 8° Impr. 8743

2012
Susan Keefe, A catalogue of works pertaining to the explanation of the creed in carolingian manuscripts , Turnout : Brepols, 2012, cité p. 313

Documents de substitution

Il existe une version numérisée de ce document.

Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution : R 8647.

Voir le document numérisé
vignette simple

Dépouillement bibliographique

Ce dépouillement bibliographique est réalisé de façon systématique à partir des publications acquises par le département des Manuscrits. Il est issu de chargements périodiques (dernier chargement : février 2021).

2015

David PANIAGUA et Adelaida ANDRÉS SANZ (dir.), Formas de acceso al saber en la antigüaedad tardia y en la alta edad media : la transmision del conocimiento dentro y fuera de la escuela, Rome : Fédération internationale des Instituts d'études médiévales, 2015, cité p. 151, 157, 158, 162, 164, 165, 171-174, 176. — 8-IMPR-12853.

A alpha et omega initium et finis. B beati et laudabilis...

f. 67

Aetas infantia, aetas pueritia, aetas adulescentia, aetas juventus...

f. 55v

Anno decemnovennali prima lunari septimo decimo a quinto decimo kal. Maias...

f. 92v

[...] Audivimus quidem sermonem facere sollerte...

f. 144v

Augustinus dixit de quattuor divisionibus Scripturae : Quattuor necessaria sunt in Ecclesia...

f. 78v

Chronica quare dicitur ? Chronos enim graece, latine tempus interpretatur...

f. 103v

Cinnamo, riopantia [ sic pro : rheupantia ?], myrrha, matre herbarum, pipero grana novem...

f. 105v

Continentia in abundantia, largitas in paupertate, castitas in juventute...

f. 66v

Credo Patrem et Filium et Spiritum sanctum esse Deum, Patrem qui genuit Filium...

f. 102

Cum dicis nonaginta, indicis inflexi ungulam radici pollicis infiges...

f. 97v

Cum ergo dicis unum, minimum in laeva digitum inflectens, in medium...

f. 106

Deus judex justus et fortis et patiens...

f. 152v

Dic mihi quomodo credis Deum ? R[esponsio] : Trinum et unum...

f. 102v

Dies est aer sole illustratus, nomen inde sumens quod tenebras disjungat...

f. 85

Dividitur autem circulus idem in embolismos annos communesque quod hebraeorum...

f. 96v

Divisiones temporis quot sunt ? Magister : XIV...

f. 70v

Dominus vobiscum ... Salutat sacerdos populum et orat ut Dominus sit tecum illo...

f. 58

Fides firma in corde, galea salutis in capite, signum Christi in fronte...

f. 66v

Figuravit has tres ut est : Exi de terra tua et de cognatione tua et de domo patris tui (Gen. XII, 1)...

f. 66

Gloriosissimorum imperatorum Honorii et Theodosii octo kalendas Junii in secretario basilicae Fausti...

f. 119v

Hae sunt sortes sanctorum quae numquam falluntur ; ideoque Deum roga...

f. 107

Hebdomada apud Graecos et Romanos septem dierum cursus peragitur...

f. 53v

Interrogare humiliter, audire diligenter, credere fideliter, operare utiliter...

f. 66

Januarius et December hora tertia et nona...

f. 101v

Luna quippe velocitate sui cursus pervolat unumquodque signum duobus diebus...

f. 94v

Matthaeus, sicut in ordine primus ponitur, ita et evangelium...

f. 1v

Nos credimus Deum in persona Patris creasse mundum, sicut Apostolus dixit...

f. 102

Nox dicta quod noceat aspectibus vel negotiis humanis sive quod mensures...

f. 85v

Placuit vestrae incomparabili prudentiae, mi domine gloriosissime imperator et princeps populi christiani...

f. 56v

Post resurrectionem vel ascensionem Domini Salvatoris, apostoli quomodo Pascha deberent observari...

f. 86

Potest qui vult a cyclo lunari facere argumentum ad inveniendam quota sit luna...

f. 82v

Praedicatores fidei et doctores gentium quidam homines...

f. 66v

Primo igitur anno praeparationis bisexti, prima hora noctis quae diem XV Kl. Aprilium praecedit...

f. 90v

Primus modus est de luna qui quinquefarie accipitur ; unus namque annus...

f. 90

Prudentiam, temperantiam, fortitudinem et justitiam. Prudentia contra vitia...

f. 66v

Psalmus est cum ex ipso solo instrumento musico, id est psalterii modulatio...

f. 67

Quattuor rotae Ecclesiae, id est lectio, operatio, oratio, jejunium ; non possumus pervenire...

f. 66

Quid est littera ? Littera proprie dicitur quasi ligitera eo quod a legentibus iter praebeat...

f. 55v

Quid significat quod Noe sexcentorum erat annorum quando diluvii aquae inundaverunt...

f. 67

Quis primus finxit litteram ? Mercurius gigans. Quis primus medicus fuit...

f. 56

Quoniam singulorum apostolorum in symbolo singulas esse sententias diximus...

f. 67v

Quot annos ab incarnatione Domini usque in praesentem tenere velint ?...

f. 98

Saltum lunae anno primo octodecim ponunt, ideo quod ultimus annus...

f. 105v

[...] Salutat sacerdos populum et orat ut Dominus sit cum illo...

f. 58

Si in quarta generatione inventi fuerint...

f. 152v

Si vis scire unde procedunt epactas [ sic ], id est adjectiones lunae, tene dies...

f. 46

Si vis scire unde procedunt regulares quae secundum lunam numerantur...

f. 46

Si vis scire unde procedunt regulares quae secundum solem numerantur...

f. 45v

Solstitium dictum quasi solis statio quae tunc sole stante crescunt dies vel noctes...

f. 105

Tempora anni quattuor sunt, vernus, aestas, autumnus et hiems. Dicta autem tempora...

f. 104v

Tempora momentis, horis, diebus, mensibus anni, saeculis, aetatibus...

f. 88v

Ut qui aliquibus criminibus irritatus [ sic pro irretitus] est, vocem accusandi...

f. 145

Vidi filium inter quattuor fontes nutritum, si vivus fuerit, disrumpit montes...

f. 56

Voces variae animantium : bos mugit, equus hinnit, asinus rudit...

f. 56

ADALHARDUS CORBEIENSIS abbas (s.) • Pro ratione lunae Paschae

Âges de l'homme

ALCUINUS • De Bissexto lunae ac de cursu et saltu lunae (excerpta)

Alphabet • Grec

Alphabet • Hébreu

Alphabet • Commentaires ou note sur les alphabets latin

AMALARIUS • Canonis missae interpretatio

Apôtres • Notes sur la mission des apôtres

DE ARGUMENTIS LUNAE (excerpta)

AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) • Extraits à lui attribués par les mss.

AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) • Sententiae Augustini et Isidori in laude computi

BEDA VENERABILIS (s.) • De Bissexti praeparatione

BEDA VENERABILIS (s.) • De Temporibus liber (excerpta)

BEDA VENERABILIS (s.) • De Temporum ratione (excerpta)

Bénédictions • Benedictio aquae ferventis

BIBLICA • Novum Testamentum Evangelia. Expositio quattuor evangeliorum

BIGOT (famille) • Ex-libris gravé aux armes, collé

BIGOT (famille) • Possesseur

BIGOT (Jean) • Mention

BONIFATIUS, primicerius • Lettre de Denys le Petit à lui adressée

BONUS, secundicerius • Lettre de Denys le Petit à lui adressée

CHARLES I er , empereur, dit Charlemagne  • Lettres à lui adressées

CHARTRES (Eure-et-Loir). Abbaye Saint-Père • Possesseur

Collections canoniques • Bigotiana

Collections canoniques • Statuta Ecclesiae antiqua

Comput • Traités de comput

COMPUTUS GRAECORUM SIVE LATINORUM (excerpta)

COMPUTUS HIBERNICUS, seu Sententiae sancti Augustini et Isidori in laude computi

CONCILES • Ancyre (314)

CONCILES • Arles (314, excerpta)

CONCILES • Carthage (419)

CONCILES • Césarée. Acta apocrypha

CONCILES • Chalcédoine

CONCILES • Clermont-Ferrand (535, excerptum)

CONCILES • Epaône (517, excerptum)

CONCILES • Laodicée

CONCILES • Nicée (325)

CONCILES • Orléans (538, excerpta)

CONCILES • Ravenne (430). Constitutio Theodosii

Consanguinité • Canons sur l'empêchement de consanguinité

Décrétales (fausses)

DIONYSIUS EXIGUUS • Collectio canonum (excerpta)

DIONYSIUS EXIGUUS • Epistola (excerptum)

Église. De Auctoritate congregationis fidelium universalem Ecclesiam repraesentantis sine consensu Summi Pontificis factae • Notes

EXPOSITIO QUATTUOR EVANGELIORUM

FERRANDUS CARTHAGINENSIS diaconus • Breviatio canonum (excerpta)

Foi • Expositions de la foi

GENNADIUS MASSILIENSIS • De Ecclesiasticis dogmatibus

Grammaire • De litteris

GREGORIUS Magnus I (s.), papa • Expositio quattuor evangeliorum

HIERONYMUS (s.) • Expositio quattuor Evangeliorum

ISIDORUS HISPALENSIS (s.) • De Natura rerum (excerpta)

ISIDORUS HISPALENSIS (s.) • Sententiae Augustini et Isidori in laude computi

Lune • De Argumentis lunae (excerpta)

Lune • De Bissexto lunae ac de cursu et saltu lunae (excerpta)

Martyre • Note

Médecine • Recettes Recettes diverses

Moine • Notes et extraits

Pâques • Epistola Pseudo-Philippi de Pascha

PEPIN LE BREF • Capitularium (754-755)

PHILIPPUS diaconus (?) (s.) • Epistola de Pascha

RABANUS MAURUS • De Computo (excerpta)

RELIURE • Reliure Parchemin naturel sur carton

RELIURE • Éléments annexes Titre manuscrit au dos de la reliure

RUFINUS AQUILEIENSIS • Interpres Canones sanctorum Patrum concilii Niceni

Sagesse • Sept degrés de la sagesse

Saints • Sortes sanctorum

SILVESTER I (s.), papa • Opus dubium : Constitutio

STATUTA ECCLESIAE ANTIQUA

THEODOSE II, empereur de Byzance • Constitutio (Ravennae, 430)

Titres (incipit ou explicit) •  En capitales à lettres enclavées rehaussées de rouge (IX e s.)

Titres (incipit ou explicit) de couleur •  De couleurs alternées noir et rouge , lignes alternées, en capitales (IX e s.)

Trinité • Questions et réponses sur la Trinité

Vers français

Vertus • Vertus cardinales Notes et extraits


Sous-unités de description