Conditions d'accès
Communication exceptionnelle, soumise à l’autorisation du directeur du département, sur demande motivée.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document original.
Historique de la conservation
Arrivé en Gaule franque dans le courant du VIII
e s., le ms. se trouva à Tours au siècle suivant, où il y demeura durant tout le Moyen-Âge.C'est à Tours que Libri le déroba en 1842 et qu'il fut acheté par Lord Ashburnham (en 1847). Après le décès du comte d'Ashburnham († 1878) et suite à de longues tractations, le ms. fut acquis par la BnF en 1888. Voir Delisle,
Libri , p. 1-3.
Présentation du contenu
Version pré-alcuinienne de la Vulgate (qui se rattache tantôt à Cassiodore, tantôt à la version italienne); fragmentaire (208 f. à l'origine); 129 f. d'origine et 13 autres ajoutés au IX
La signature de cahier du f. 70v est accompagnée d’une remarque en partie rédigé en notes tironiennes, par une main du IX
Les livres bibliques conservés sont (avec d'importantes lacunes):
f. 2r-49v. Genesis [débute par une table du contenu]: « In hoc corpore continentur libri quinque, id est Bresith (…) In principio creavit Deus (…) Egypto. Amen. Explicit liber Geneseos. Versus numero IIII milia D CCCC. Contuli ut potui »;
f. 51r-90v. Exodus [avec table des capitula sous arcades, f. 51r-53r, manque la fin] : « capitula exodi incipiunt (…) capitula exodi expliciunt. Incipit Liber eiusdem. Haec sunt nomina filiorum Israel (…) videntibus populis Israel [ …».
f. 91r-115r. Leviticus [lacunaire du début] : « …] vocavit autem Moysen et loquutus est ei dominus (…) montem Sinai. Amen. Contuli ut potui. Explicit liber Leviticum ; versus numero II DC ».
f. 115v-141v. Numeri [avec table des capitula] : « Incipiunt capitula libri numerorum Deo gratias. (…) Expliciunt capitula numeri libri. Incipit liber eiusdem id est Baieddabber. Deo gratias ».
Deuteronomium (f. 142r). — Les lacunes ont été signalées par une main du X
Catalogues
1888
DELISLE,
Expositions
1954
1972
1977-1978
2007
2016
Isabelle BARDIES-FRONTY, Charlotte DENOEL, Inès VILLELA-PETIT,
Histoire des collections
1868
DELISLE,
1960
P. JOSSERAND et J. BRUNO, "Les estampilles du département des imprimés de la Bibliothèque Nationale", dans
2003
Xenia MURATOVA, "Il tema della Creazione nell'arte e nel pensiero tra l'XI e il XIII secolo : indagini sull'iconografia del Creatore dopo la Scisma.", tiré à part de
Bibliographie générale
1922
H. QUENTIN,
1934
E. A. LOWE,
1883
O. von GERBHARDT,
1953-1954
J. GUTMANN, "The Jewish Origin of the Ashburnam Pentateuch Miniatures",
1957
A. GRABAR, "Fresques romanes copiées sur les miniatures du Pentateuque de Tours",
1966
A. S. Cahn, « A Note: the Missing Model of the Saint-Julien de Tours frescoes and the Ashburnam Pentateuch »,
1969
Bezalel NARKISS , « Towards a further study of the Ashburnam Pentateuch (Pentateuque de Tours). Paris B.N. nouv. acq. lat. 2334 »,
1972
Bezalel NARKISS , « Reconstruction of some of the original quires of the Ashburnam Pentateuch »
1976
K. Schubert, « Die Miniaturen des Ashburnam Pentateuch im Lichte der rabbinischen Tradition »
1987
R. E. REYNOLDS, « Rites and Signs of Conciliar Decisions in the Early Middle Ages », in
1984
1986
B. BISCHOFF,
Peter K. KLEIN, "Les sources non hispaniques et la genèse iconographique du
1990
Marjorie NICE BOYER, " The humble profile of the regal chariot in medieval miniatures ",
1992
Danièle ALEXANDRE-BIDON, "Archéo-iconographie du puits au Moyen Age (XIIe-XVIe siècle) ",
Aliza COHEN-MUSHLIN, " On learned scribes", in
Dorothy HOOGLAND-VERKERK,
A. G. MARTIMORT,
1993
E.B. GARRISON,
Emilia CALIGIANI, "Il sistema abbreviativo nei codici latini dal I al VII secolo",
Margaret T. GIBSON,
1994
Rosamund McKITTERICK,
Josef RIEDMAIER,
Giulio BATTELLI, " Motivi figurativi antichi nei manoscritti latini altomedievali",
Herbert L. KESSLER, "
1998
Patrick McGURK, « The Oldest manuscripts of the Latin Bible », in P. McGurk,
1995
Massimo BERNABÒ, "Lo studio dell'illustrazione dei mss . greci del Vechio testamento, ca 1820-1980",
Dorothy HOOGLAND-VERKERK, "Exodus and Easter Vigil in the Ashburnam Pentateuch",
P. Alessandra MACCIONI RUJU & Marco MOSTERT ,
Robert W. SCHELLER,
1996
Michelle P. BROWN,
Mireille MENTRE,
1998
Veronika PIRKER-AURENHAMMER,
1999
Dorothy HOOGLAND-VERKERK, "Moral Structure in the Ashburnham Pentateuch", in
Dorothy HOOGLAND-VERKERK, "Biblical Manuscripts in Rome 400-700 and the Ashburnham Pentateuch",
Otto MAZAL,
Lawrence NEES, "Problems of Form and Function in Early Medieval Illustrated Bibles from Northwest Europe",
Katrin KOGMAN-APPEL, "Bible Illustration and the Jewish Tradition",
John WILLIAMS, "The Bible in Spain",
2000
Herbert L. KESSLER,
2001
J. ALTURO I PERUCHO,
Götz DENZINGER,
Dorothy HOOGLAND VERKERK, « Black Servant, Black Demon : Color Ideology in the Ashburnam Pentateuch »,
2002
J-P. DEREMBLE, « Les violences bibliques et leur résolution chrétienne, étude de quelques exemples iconographiques »,
2003
Mary CARRUTHERS,
2004
Karin KRAUSE, " Venedigs Sitz im Paradies. Zur Schöpfungskuppel in der Vorhalle von San Marco ", in
R. McKITTERICK, « The Scripts of the Bobbio Missal », in
Dorothy VERKERK,
2005
P. CHERUBINI, « Le Bibbie spagnole in visigotica » ; M. BASSETTI, « Le Bibbie imperiali d'età carolingia ed ottoniana » ; G. LOBRICHON, « Le Bibbie ad immagini, secoli XII-XV », in P. CHERUBINI (dir.),
Anna DE FLORIANI, « La miniatura altomedievale in Piemonte », in
2006
B. NARKISS, « Scribes and Artists of the Ashburnham Pentateuch », in
2007
Bezalel NARKISS (éd.),
Dorothy M. SHEPARD,
2012
Jean-Pierre CAILLET, "La mise à profit de manuscrits antérieurs en tant que modèles par les miniaturistes du VIIIe au XIIe siècle", extrait de
2016
Cité p. 240
MUSEE DES BEAUX ARTS DE TOURS,
Bibliographie
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Consulter la fiche bibliographique numérisée
Documents de substitution
Fac-similé :
FOL- FAC SIM- 809 (2)
Documents de substitution
Microfilm en couleur. Cote de consultation en salle de lecture : MFC 160. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : ICR 460.
Documents de substitution
Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 2621. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 14784.
Documents de substitution
Il existe une version numérisée de ce document.
Numérisation effectuée à partir d'un document de substitution : R 14784.
Informations sur le traitement
Notice rédigée par Franck Cinato, d'après Ch. Denoël, 2007.
Fusion des notices du catalogue latin et carolingien (Delphine Mercuzot, octobre 2017).
Dépouillement bibliographique
Ce dépouillement bibliographique est réalisé de façon systématique à partir des publications acquises par le département des Manuscrits. Il est issu de chargements périodiques (dernier chargement : février 2021).
2014
Conrad RUDOLPH,
2015
Christine JAKOBI-MIRWALD,
2017
Vasiliki TSAMAKDA,
Kirsten WALLENWEIN,
2019
Beatrice KITZINGER,
Beatrice E. KITZINGER,